اوهام

بالاخره طلسم شکسته شد. بعد از این همه سال اوهام اولین کنسرتش رو به طور رسمی و مثل آدم و آزادانه تو ایران برگذار کرد. انقدر تا به حال بلا سرشون اومده بود و به دلایل مختلف و مسخره کنسرت ها لحظه ی آخر به زده شده بود که باور کردنش سخته.

از چند وقت خبر داشتم از کنسرت که قرار بود روز جهانی ایدز انجام بشه، ولی چیزی راجع بهش ننوشتم چون دیدم تو سایت خودشون هم چیزی ننوشتند و حدس زدم احتمالا نمیخوان زیاد شلوغ کنند که دوباره کنسل بشه - حق هم دارند.

خیلی ناراحت هستم که نبودم ببینم کنسرت رو. به نظرم آدما دو جورند، یا کسایی که از اوهام متنفرند و یا کسایی که خیلی با موزیکشون حال میکنند. من کسی هستم که فکر میکنم شهرام یک نابغه است و کاری که داره برای موسیقی ایرانی میکنه خیلی عظیمه و بعدا معلوم میشه. میتونید مخالفت کنید ولی اگه میخواین بقیه ی طلب رو بخوانید تا دلایلم رو بگم.

موسیقی ایرانی تا حالا اسیر یک "فرم" و خاصیتی بوده که موسیقی رو "ایرانی" کرده. صحبتم هم سر موسیقی غیز سنتی هست. به نظر من ما تا حالا هیچوقت موسیقی راک، یا پاپ، یا رپ یا الکترونیک یا یکی از سبک های رایج موسیقی دنیا رو به طور واقعی نداشتیم. کارهایی هم که شده هیچ وقت نتونسته واقعا راک باشه یا واقعا رپ باشه. به عبارت دیگه authentic نیست. راک ایرانی تا حالا همونقدر authentic بوده که غذای چینی یا ایتالیایی که تو جام جم میدن authentic هستش. دلیل اصلی اش هم به نظر من مشکل شکستن وزن و آهنگ درونی زبان فارسی هستش. حتی اگر از لحاظ موزیک (چه از لحاظ فرم و ریتم و چه از لحاظ کیفیت) واقعا راک زده شده باشه (که همونشم کم بوده) باز تا شعر روش قرار میگیره موزیک رو نامتعارف و نامانوس میکنه.دلیل فرعی اش هم دور بودن ایران از موسیقی روز و نشنیدن اونه و اینکه زیاد کسی سعی نکرده کار متفاوتی بکنه. انقدر همین موسیقی خواننده های لس آنجلسی رو (که صنعتش دست یه سری آدم های بی سلیقه و غیر رادیکال هست) گوش دادند دیگه یه جورایی فکر میکنند موسیقی ایرانی به جز این نمیتونه باشه. اون هایی هم که سعی کردند معمولا تو همون فرم ها و ریتم ها و آهنگ شعر و کلام گیر کردند.

برای همین یه غیر ایرانی اگه موزیکی که ما بهش میگیم راک هست رو گوش بده براش خیلی نامتعارف خواهد بود ولی اگه یه موزیک راک ژاپنی رو گوش بده براش خیلی قابل قبول تر و "راک" تر میاد. حتی اگه از شعرش هیچی نفهمه . و حتی اگه تو اون از element های موزیک ژاپنی هم استفاده شده باشه، ولی باز هم قطعه ای که آدم گوش میکنه در مجموع کاملا با موسیقی ای که میگن "راک" همخونی میکنه.

برای شکستن این آهنگ درونی شعر های فارسی هم یا باید نابغه باشی که به طور طبیعی این کار رو بکنی یا باید زحمت خیلی زیادی کشید. اوهام و شهرام به نظر اولین کسایی بودند که بالاخره تونستند این زنجیر رو بشکونند و شعر و زبان فارسی رو برای موزیک آلترناتیو رام کنند. برای اولین بار، موزیکی داریم که کاملا بین المللیه. با اینکه توش از تم های ایرانی هم استفاده میشه، ولی یه غیر ایرانی که گوش میشه کاملا براش دلچسبه و عجیب نیست براش. این به نظر من کار خیلی بزرگیه.

همین هم باعث شد که گوش مردم با این جور آهنگ آشنا بشه و اینکه بفهمیم بابا، میشه شعر ایرونی رو جور دیگه ای هم خوند و لازم نیست دقیقا با همون وزنی که نوشته میشه خونده هم بشه. الان اگه آهنگ های اوهام رو بشنوید امکان نداره بتونین شعر های حافظی رو که میخونه به شکل اصلی شون (در مصراع و ابیات جداگانه) بنویسید - مگر اینکه شعر رو از قبل خونده باشید. انتهای یکی مصرع با شروع مصرع بعدی کاملا محو شده، و این خیلی کار سختیه (مقایسه کنید با مثلا موزیک الکترونیکی لوس آنجلسی، فرضا منصور، که با اینکه ریتم تکنو و رقص داره ولی هنوز شعر رو که میشنوید میتونید به صورت ابیات اولیه دوباره بنویسید.)

به هر حال، واقعا خوشحالم برای شهرام و امیدوارم زمینه ای بشه که کمتر اذیتشون کنند. خیلی هم دوست دارم تو تورنتو یک کنسرت اجرا کنند، چند سال پیش که تو ونکوور تا یک قدمی کنسرت جلو رفتیم ولی نشد. الان ولی - مخصوصا بعد از بیرون آمدن آلبوم جدیدشون که قرار به زودی تموم بشه - فکر کنم فرصت خیلی بهتریه. کنسرت رویایی میتونه کنسرت اوهام و هاله باشه. متاسفانه سرمایه اش رو ندارم وگرنه خودم سعی میکردم برنامه رو جور کنم، چون کاملا عملیه. کنسرت گذار ها هم که معمولا سلیقه هاشون اینطوری نیست، ولی با این حال اگه توجیه بشن که همچین برنامه ای از نظر سوددهی کاملا میتونه موفق باشه بدشون نمیاد، چون مسلما فقط به فکر پولشن اونا.